Nowelizacja Kodeksu pracy oraz ustawy o związkach zawodowych, a także propozycje wewnętrznej reformy związku zgłoszone przez śląsko-dąbrowską Solidarność były tematami dwudniowych obrad Komisji Krajowej NSZZ Solidarność, które odbyły się 17 i 18 kwietnia w Zabrzu.
Głównym elementem pierwszego dnia posiedzenia Komisji Krajowej było spotkanie z wiceministrem rodziny, pracy i polityki społecznej Stanisławem Szwedem. Tę cześć obrad zdominował temat budzących ogromne kontrowersje projektów indywidualnego i zbiorowego prawa pracy przygotowanych przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Pracy.
- Powiedziałem, że jeżeli rząd, ministerstwo rodziny i pracy chciałoby procedować ten projekt Kodeksu pracy, który został przygotowany przez komisję kodyfikacyjną, to nam pozostanie jedno: ulica. I to powtarzam z tego miejsca – zaznaczył przewodniczący Solidarności Piotr Duda podczas obrad zorganizowanych w kopalni Guido w Zabrzu, 320 metrów pod ziemią.
Czas pracy i spory zbiorowe
Wiceminister Szwed zapewnił związkowców, że projekty przygotowane przez komisję kodyfikacyjną nie będą w całości procedowane. Jak stwierdził, zmiany w Kodeksie pracy nie mogą być dokonywane przy tak znaczącym sprzeciwie strony społecznej. Dodał jednak, że resort pracy zamierza podjąć prace legislacyjne nad niektórymi propozycjami komisji kodyfikacyjnej, które zyskały aprobatę Solidarności. W pierwszej kolejności ma to dotyczyć regulacji w zakresie czasu pracy oraz prowadzenia sporów zbiorowych.
– Od kodeksu oczekujemy ochrony praw pracowniczych i zabezpieczenia praw pracowniczych, a nie odwrotnie – mówił wiceminister. Przewodniczący Duda zaznaczył z kolei, że kluczową z punktu widzenia NSZZ Solidarność kwestią wymagającą nowelizacji w Kodeksie pracy są przepisy dotyczące układów zbiorowych pracy zarówno na szczeblu zakładowym jak i ponadzakładowym. – Chcemy iść w kierunku obligatoryjności układów zbiorowych i widzimy, że ten postulat ma realną szansę na realizację – mówił przewodniczący Komisji Krajowej związku. Nowa ustawa o związkach
Podczas swojego wystąpienia wiceminister Szwed poinformował członków Komisji Krajowej NSZZ Solidarność, że na najbliższym posiedzeniu Sejmu odbędzie się drugie czytanie projektu nowelizacji ustawy o związkach zawodowych. Przypomniał, że wśród najważniejszych zmian zawartych w projekcie jest umożliwienie zrzeszania się w organizacjach związkowych pracowników zatrudnionych na podstawie umów cywilno-prawnych oraz podniesienie progów reprezentatywności organizacji związkowych w zakładach pracy. Drugie z tych rozwiązań ma się przyczynić do zniwelowania patologicznego zjawiska polegającego na funkcjonowaniu nawet kilkudziesięciu organizacji związkowych w jednym przedsiębiorstwie.
Wiceminister przedstawił także plany resortu dotyczące zmian w przepisach o płacy minimalnej. Szwed wskazał, że ministerstwo przygotowuje kolejną nowelizację ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, chcąc wyłączyć z niej dodatki stażowe. Znowelizowane przepisy mogą wejść w życie już od przyszłego roku.
Początek reformy
Drugi dzień posiedzenia Komisji Krajowej odbył się w łaźni łańcuszkowej zabytkowej kopalni Królowa Luiza w Zabrzu. Głównym tematem obrad były propozycje zmian w statucie NSZZ Solidarność, zgłoszone przez śląsko-dąbrowską Solidarność. Projekt nowelizacji statutu związku został przyjęty przez Walne Zebranie Delegatów Zarządu Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ
Solidarność w marcu tego roku. Proponowane zmiany mają stać się początkiem wewnętrznej reformy NSZZ Solidarność oraz przyczynić się do „odmłodzenia” związkowych struktur. Wśród propozycji zmian statutowych znalazł się m.in postulat wprowadzenia kadencyjności we władzach regionalnych i krajowych struktur związku. Funkcję przewodniczących tych struktur, w tym przewodniczącego Komisji Krajowej można by pełnić jedynie przez dwie kolejne kadencje. Jednocześnie kadencja władzy wykonawczej związku na wszystkich szczeblach miałaby zostać wydłużona z 4 do 5 lat. Kadencyjność nie dotyczyłaby władz zakładowych organizacji związkowych.
Sądy koleżeńskie i absolutorium
Kolejna propozycja dotyczy wprowadzenia do statutu NSZZ Solidarność instytucji sądów koleżeńskich oraz odwoławczego sądu koleżeńskiego. Ustrój, zakres działania oraz tryb pracy sądów koleżeńskich miałby zostać określony w uchwale Krajowego Zjazdu Delegatów Solidarności. Projekt zmian w statucie wprowadza również obowiązek zwoływania przez władze wykonawcze poszczególnych struktur Solidarności posiedzenia władzy stanowiącej co najmniej 2 razy w trakcie kadencji w celu udzielenia absolutorium.
Podczas obrad KK w Zabrzu ustalono, że propozycje zmian statutowych przedstawione przez śląsko-dąbrowską Solidarność zostaną skonsultowane w poszczególnych regionach oraz strukturach branżowych związku. Następnie staną się one przedmiotem obrad tegorocznego Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „S”.
Wydarzeniem towarzyszącym posiedzeniu Komisji Krajowej była śląska premiera spektaklu „Popiełuszko”, która odbyła się 17 kwietnia w Teatrze Nowym w Zabrzu. Sztuka poświęcona postaci zamordowanego kapelana, a dziś patrona NSZZ Solidarność powstała w ubiegłym roku z inicjatywy podlaskiej Solidarności. Gościem spektaklu w zabrzańskim teatrze była wicepremier Beata Szydło.
Łukasz Karczmarzyk
Tygodnik Śląsko-Dąbrowski NSZZ Solidarność nr 15/2018