CBOS od wielu lat regularnie bada opinie Polaków o sytuacji finansowej ich rodzin, a także przewidywaniach w tym zakresie na najbliższe dwanaście miesięcy. Pozwala to uchwycić zmiany, jakie dokonują się w ekonomicznym wymiarze życia polskiego społeczeństwa. Wyniki tegorocznych badań wskazują, że pod względem materialnym polskim rodzinom żyje się gorzej niż przed rokiem.
Zdecydowanie rzadziej Polacy oceniają swoje warunki materialne jako dobre, częściej natomiast martwią się o swoją przyszłość finansową.
W marcu zanotowano wyraźne pogorszenie nastrojów. Znacznie zmniejszył się odsetek osób dobrze oceniających swoją sytuację materialną, pogorszyły się również przewidywania w tym zakresie na najbliższy rok. Częściej niż w 2010 r. ankietowani przyznają, że brakuje im pieniędzy na zaspokojenie różnego rodzaju potrzeb - zarówno tych podstawowych, jak i bardziej luksusowych. To ogólne pogorszenie się kondycji finansowej polskich rodzin może być efektem zauważalnego w ostatnim czasie wzrostu cen produktów. Takie podwyżki mają istotny wpływ na subiektywną ocenę dobrobytu Polaków.
Pogorszeniu uległy właściwie wszystkie aspekty wskazujące na deprywację i zaspokojenie potrzeb gospodarstw domowych. Wprawdzie zmiany te mieszczą się w granicach błędu pomiaru, jednak zgodność ich kierunku raczej nie jest przypadkowa.
W ciągu roku poprzedzającego badanie blisko połowa polskich rodzin (45%) nie mogła sobie pozwolić na wydatki związane z wypoczynkiem – urlopem lub wakacjami dzieci, niewiele mniej (42%) miało problemy ze znalezieniem funduszy na zakup sprzętu i rzeczy do wyposażenia domu. Na trzecim i czwartym miejscu znalazły się wydatki związane z życiem kulturalnym, takie jak: zakup książek, czasopism, biletów do teatru czy na koncert, a także z leczeniem. Ponad jedna czwarta rodzin zadeklarowała, iż w ciągu ostatniego roku zabrakło im pieniędzy na tego typu potrzeby (odpowiednio 28% i 27%).
Na naukę i kształcenie nie starczało pieniędzy co ósmemu gospodarstwu domowemu (12%). Nieznacznie więcej rodzin (14%) miało problemy z zakupem środków czystości i wydatkami na higienę osobistą. Zdobycie żywności oraz pokrycie świadczeń mieszkaniowych, takich jak stałe opłaty, czynsz czy koszty wynajmu, stanowiło kłopot dla blisko jednej piątej respondentów (po 19%). Niemal jedna czwarta rodzin (23%) doświadczyła również braku pieniędzy na zakup ubrania i butów.
Większość badanych (62%) uważa, że w ciągu najbliższego roku warunki materialne ich rodzin pozostaną bez zmian. Co ósmy respondent (12%) oczekuje poprawy, natomiast co czwarty (26%) spodziewa się pogorszenia w tym względzie.
CBOS przeprowadziło badanie w dniach 3-9 marca 2011 r. na liczącej 950 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.