Impreza organizowana przez poznański oddział Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej nawiązuje do kultury mieszkańców dawnych Kresów, wplatając w to elementy poznańskie i wielkopolskie. Ukazuje źródła wielokulturowości jako dziedzictwa kulturowego również Wielkopolski i jej mieszkańców – w tym pochodzących z Wileńszczyzny i innych ziem kresowych – wspólnej historii, kultury, literatury, podkreślając związki Poznania i Wilna, Polski i Litwy.

Początki

Od XVII w. każdego roku w dniu 4 marca i w święto przeniesienia relikwii
św. Kazimierza w katedrze wileńskiej odprawiano uroczyste nabożeństwa. Uczestniczyli w nich licznie wilnianie, pielgrzymi przybywali z całej Litwy i z innych dzielnic Polski. Wielkimi procesjami przechodzili z kościoła św. Kazimierza do Katedry. W 1636 r. papież Urban III zezwolił, aby obchody trwały całą oktawę z racji uznania św. Kazimierza za patrona Litwy.

Od XVIII w. religijnym uroczystościom ku czci św. Kazimierza 4 marca towarzyszyły kiermasze zwane popularnie "kaziuki". Z czasem pochody stawały się coraz mniej okazałe, wreszcie z religijnej części obchodów pozostała uroczysta msza św. odprawiana w bazylice archikatedralnej. W miarę jak kurczyły się elementy religijne, rosło znaczenie części kiermaszowej będącej przeglądem przemysłu i rzemiosła oraz sztuki ludowej wsi wileńskiej.

Kolejne poznańskie edycje Kaziuka nawiązują zawsze do aktualnych rocznic kultywując pamięć o ważnych miejscach, wydarzeniach historycznych i wybitnych postaciach związanych z Kresami (zwłaszcza Wileńszczyzną) oraz Wielkopolską.

Kaziuk 2018

W tym roku uczczone zostanie 100-lecie Odzyskania Niepodległości Polski oraz Powstania Wielkopolskiego. Przypomniani będą twórcy niepodległości naszej Ojczyzny - Marszałek Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Jana Paderewski, a także sekretarz Marszałka Piłsudskiego - Kazimiera Iłłakowiczówna, wybitna poetka urodzona w Wilnie, mieszkająca przez kilkadziesiąt lat i zmarła w Poznaniu 35 lat temu.

Kaziuk rozpocznie się Mszą św. ku czci św. Kazimierza Królewicza z dynastii Jagiellonów, odprawioną o godz. 10.00 w kościele farnym.

Następnie o godz. 11.30 na Starym Rynku rozpocznie się Kiermasz Kaziukowy - któremu towarzyszą: prezentacja dynastii Jagiellonów na fasadzie Ratusza, hejnały wileński i poznański o godz. 12.00, przemarsz Orszaku Jagiellonów i występy zespołów z Kresów i Wielkopolski, m.in. Swarzędzkiej Orkiestry Flażoletowej, zespołów folklorystycznych Wielkopolanie oraz Solczanie z Solecznik na Litwie i Kapeli Wileńskiej. W Domu Polonii o godz. 14.00 będzie można wysłuchać prelekcji Krzysztofa Styszyńskiego i Elżbiety Andrzejewskiej oraz obejrzeć towarzyszące im wystawy fotograficzne.

Podczas Kaziuka o godz. 13.00 po raz siedemnasty zostanie wręczona nagroda „Żurawina” przyznawana osobom, które szczególnie zasłużyły się dla krzewienia polskiej kultury kresowej. Wśród  dotychczasowych laureatów byli też poznaniacy Stefan Stuligrosz oraz Maciej Frankiewicz.

W tym roku Kapituła przyznała Żurawinę siostrze Michaeli Rak ze Zgromadzenia Sióstr Jezusa Miłosiernego, założycielce i dyrektorce Hospicjum bł. ks. Michała Sopoćko w Wilnie, polskiej zakonnicy, o której na Litwie mówią „wulkan”, uhonorowanej prestiżową nagrodą „Polak Roku 2014”, przyznawaną od 1998 r. osobie najbardziej zasłużonej dla spraw polskich na Litwie.

Zwieńczeniem imprezy będzie koncert  Kapeli Wileńskiej, która zagra o godz. 17.00 w auli Poznańskiej Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej przy ul. Solnej 12.