Solidarność Wielkopolska - Pracownicze Plany Kapitałowe (cz. 4)
Pracownicze Plany Kapitałowe (cz. 4)
Poniedziałek 29 kwietnia 2019

Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) są powszechnym i dobrowolnym systemem długotrwałego oszczędzania dla pracowników. Zasady ich funkcjonowania reguluje ustawa o Pracowniczych Planach Kapitałowych, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2019 r.

W SW nr 1199-1201 omówione zostały zasady i cel tworzenia PPK, obowiązki pracodawcy i organizacji związkowej, wysokości wpłat, zasady inwestowania środków w ramach PPK, obciążenia podatkowe.

Dziedziczenie środków zgromadzonych w PPK?

Zgromadzone przez uczestnika PPK środki nie przepadają w przypadku śmierci ubezpieczonego  w PPK. Środki tej osoby w zależności od decyzji uczestnika PPK, będą one podlegać dziedziczeniu na zasadach ogólnych lub też trafią do osoby, którą imiennie wskazał uczestnik PPK.

Dziedziczenie ogólne:

Jeżeli uczestnik PPK nie postanowi inaczej, to zgromadzone przez niego środki trafią do jego spadkobierców w ramach dziedziczenia ustawowego lub na podstawie testamentu.

W takim przypadku dla uzyskania przez spadkobierców dostępu do środków zgromadzonych w ramach PPK konieczne będzie przeprowadzenie wszystkich procedur spadkowych na zasadach ogólnych (np. postanowienie o nabyciu spadku, postanowienie o podziale spadku).

Uczestnik ma możliwość przekazania środków na zasadach określonych w ustawie o PPK

W przypadku środków zgromadzonych w ramach PPK uczestnik programu może wskazać osobę lub osoby uprawnione do środków zgromadzonych w ramach PPK, po jego śmierci. Uczestnik programu składa oświadczenie w formie pisemnej podmiotowi zatrudniającemu. W każdym momencie uczestnik (pracownik) może zmienić swoją dyspozycję i upoważnić inne osoby, zmienić tylko niektóre z nich albo też nie upoważniać nikogo do środków z PPK.

Jakie są zasady podziału środków z PPK w przypadku rozwodu?

W przypadku rozwodu następuje przekazanie środków byłemu współmałżonkowi uczestnika w wyniku podziału majątku w jednej z dwóch form: wypłaty transferowej na konto PPK byłego małżonka lub w formie pieniężnej.

W momencie, kiedy małżeństwo uczestnika PPK ulegnie rozwiązaniu poprzez rozwód lub unieważnienie małżeństwa, wówczas środki, które zgromadził uczestnik w PPK, będą przypadały byłemu współmałżonkowi w wyniku podziału majątku. W takiej sytuacji środki powinny zostać przekazane w formie wypłaty transferowej na rejestr w PPK byłego współmałżonka.

W momencie gdy współmałżonek nie posiada konta PPK, środki będą przekazane mu w formie pieniężnej.

Przed dokonaniem zwrotu w formie pieniężnej instytucja finansowa dokona dwóch potrąceń. Pierwsze to kwota, potrącona ze środków uczestnika, na rachunek bankowy wskazany przez ZUS (jest to kwota odpowiadająca 30% przypadających współmałżonkowi w wyniku podziału majątku wpłat finansowanych przez podmiot zatrudniający). Kwota przekazana do ZUS zostaje zewidencjonowana na koncie ubezpieczonego jako składka na ubezpieczenie emerytalne.

Druga część potrącenia dokonywana jest na rachunek bankowy wskazany przez ministra właściwego do spraw pracy (jest to kwota odpowiadającą połowie sumy wpłaty powitalnej i dopłat rocznych byłego współmałżonka).

Powyższy przypadek nie ma zastosowania w sytuacji, kiedy były współmałżonek nabył prawo do emerytury.

Nadzór nad PPK

Nadzór nad PPK sprawuje organ nadzoru, którym jest Komisja Nadzoru Finansowego. Nadzór prowadzony jest w zakresie zgodności z prawem prowadzenia PPK.

Inne instytucje zaangażowane w funkcjonowanie PPK to: operator portalu PPK, podmiot zależny od Polskiego Funduszu Rozwoju oraz Państwowa Inspekcja Pracy nadzorująca pracodawców.

Czy jest możliwa likwidacja PPK?

Brak formalnej możliwości likwidacji PPK.

Kto nie jest zobowiązany do utworzenia PPK?

Z obowiązku utworzenia PPK zwalniać będzie pracodawcę uczestnictwo w Pracowniczych Programach Emerytalnych (PPE) prowadzone na dzień wejścia w życie obowiązku tworzenia PPK przez dany podmiot zatrudniający. Zwolnienie z przystąpienia do Pracowniczych Planów kapitałowych (PPK) jest możliwe, gdy pracodawca odprowadza składki do PPE o minimalnej składce podstawowej określonej na poziomie co najmniej 3,5% wynagrodzenia pracownika, i jeżeli do PPE przystąpiło co najmniej 25% osób zatrudnionych w danym podmiocie.

Pracownicze Programy Emerytalne PPE mogą być założone, także po wejściu w życie przepisów ustawy o PPK, jednakże nie będzie ono zwalniało całego danego podmiotu zatrudniającego z obowiązku tworzenia PPK.

Oprac. Ewa Dutkiewicz, na podstawie: Ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych z dnia 4 X 2018 r., Ustawy o pracowniczych planach kapitałowych. Komentarz 2019. Marcin Wojewódka, Rozporządzenia Ministra Finansów dot. Deklaracji rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK – projekt, Ustawy  o Pracowniczych Programach Emerytalnych z dnia 20 kwietnia 2004r. (ze zm.), Instytut Emerytalny – materiały, opracowania.