Solidarność Wielkopolska - Prawo pracy. Zadaniowy system pracy a regulamin pracy
Prawo pracy. Zadaniowy system pracy a regulamin pracy
Poniedziałek 20 czerwca 2022

Czy pracownicy objęci zadaniowym systemem pracy muszą ją rozpoczynać w godzinach określonych w regulaminie pracy obowiązującym w danym zakładzie pracy?  Czy mogą się np. umówić z przełożonym, że będą przychodzić inną godzinę, z zastrzeżeniem, że w tygodniu przepracują kodeksowe 40 godzin?

Zgodnie z art. 140 k.p. w przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją albo miejscem wykonywania pracy, może być stosowany system zadaniowego czasu pracy. Pracodawca, po porozumieniu z pracownikiem, ustala czas niezbędny do wykonania powierzonych zadań, uwzględniając wymiar czasu pracy wynikający z norm określonych w art. 129 k.p. – wyjaśnia Witold Kowalski z Biura Prawnego ZR Wielkopolska NSZZ ,,Solidarność”.  - Zacytowany powyżej przepis jest jednym z dwóch w k.p. wspominającym o zadaniowym systemie czasu pracy. Jest on dość lakoniczny i trudno na jego podstawie zrozumieć, co to jest ten zadaniowy czas pracy. W praktyce stosuje się go do pracowników wykonujących swoje zadania poza siedzibą (zakładem, biurem) pracodawcy. Równocześnie pracownicy ci nie muszą codziennie pojawiać się w siedzibie firmy. Wychodząc z domu są już w pracy. Takim modelowym przykładem pracownika zatrudnionego w zadaniowym systemie czasu pracy jest regionalny przedstawiciel handlowy. Mieszka on w jakimś innym regionie niż centrala firmy i na terenie tego regionu obsługuje jej klientów. Taki przedstawiciel sam decyduje o swoim czasie pracy, byleby tylko wykonał nałożone zadania (np. odpowiedni poziom sprzedaży, czy liczba pozyskanych klientów). Oczywiście, w każdym momencie pracodawca może mu wydać polecenie stawienia się siedzibie pracodawcy, np. w celu złożenia raportu z efektów jego pracy.

Drugim przepisem zawartym w k.p. dotyczącym zadaniowego czasu pracy jest art. 149 § 2, zgodnie z którym w stosunku do pracowników objętych systemem zadaniowego czasu pracy, pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz pracowników otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe lub za pracę w porze nocnej nie ewidencjonuje się godzin pracy. W ewidencji czasu pracy wymienionych pracowników odnotowuje się tylko dni pracy, dni zwolnienia lekarskiego, urlopy i inne usprawiedliwione lub nie dni nieobecności (choć w przypadku przedstawiciela regionalnego nikt nie sprawdzi, czy danego dnia pracował). Dla tych pracowników nie prowadzi się ewidencji godzin przyjścia i wyjścia z pracy, ani godzin przepracowanych danego dnia.

Z drugiej strony zdarza się, że pracodawcy nadużywają zadaniowego systemu czasu pracy w celu obejścia przepisów o nadgodzinach. Zadania, które nakładają na pracownika są niemożliwe do zrealizowania w ciągu 8 godzin pracy. W związku z tym, że w zadaniowym systemie nie wpisuje się godzin rozpoczęcia i zakończenia pracy, pracownik ma mniejsze możliwości udowodnienia, że pracował w godzinach nadliczbowych.

Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku osób zarządzających. - Zgodnie z art.  1514 §  1 k.p. pracownicy zarządzający w imieniu pracodawcy zakładem pracy i kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych wykonują, w razie konieczności, pracę poza normalnymi godzinami pracy bez prawa do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych – dodaje Witold Kowalski. – Odpowiadając wprost na zadane pytanie, należy pamiętać o treści art. 100 § 1 k.p., zgodnie z którym pracownik jest obowiązany stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. Pracownikowi zatrudnionemu w zadaniowym systemie czasu pracy, pracodawca zawsze może wydać polecenie stawienia się o określonej godzinie w siedzibie spółki i wykonywania tam pracy przez 8 godzin. Ostatnie zdanie zawsze należy do pracodawcy. 

Opr. A.D.