2 miliony pracowników narażonych jest na kontakt z substancjami zwiększającymi ryzyko raka i niepłodności.
- Przebadaliśmy 8 losowych sieci handlowych. Wyniki są zatrważające. Bisfeno A jest stosowany przez niemal wszystkie sieci handlowe. Tylko jedna z tych przebadanych przez nas sieci nie stosuje tej substancji na paragonach fiskalnych – poinformował na zwołanej 28 października konferencji prasowej Alfred Bujara, przewodniczący Krajowego Sekretariatu Banków, Handlu i Ubezpieczeń NSZZ Solidarność.
Bisfenol A jest powszechnie obecnym związkiem endokrynnie czynnym, który ma właściwości naśladowania żeńskich hormonów płciowych - estrogenów. Stałe narażenie na tę substancję może zwiększać ryzyko chorób cywilizacyjnych takich jak niepłodność, otyłość, zaburzenia metaboliczne, zaburzenia rozwoju płodu czy nowotwory: rak piersi, rak prostaty. Jest powszechnie wykorzystywany w opakowaniach do żywności, butelkach, opakowaniach do płyt CD i DVD, sprzęcie elektronicznym, plombach dentystycznych, czy soczewkach kontaktowych. Najbardziej narażeni na kontakt z bisfenolem są pracownicy sklepów. Stężenie tej substancji na paragonach jest bowiem nawet 250-1000 razy większe niż w żywności, a jego przenikalność przez skórę wynosi aż 46 proc.
- Liczba zachorowań na choroby cywilizacyjne niestety rośnie. W przyszłości prawdopodobnie co trzecia osoba zachoruje na nowotwór. W latach 40-70 ub. wieku stosowano lek o nazwie diethylstilbestrol, który powodował raka. Bisfenol A ma podobny skład i znano go już wcześniej, jednak nie wprowadzono go na rynek medyczny. Natomiast obecnie bisfenol cieszy się niezwykłą popularnością w przemyśle, chociażby właśnie przy drukowaniu paragonów. Jesteśmy więc narażeni na działanie tej substancji. Każdy z nas, klienci i pracownicy sklepów są narażeni na działanie bisfenolu. Może on przedostać się do organizmu doustnie, wziewnie i doskórnie – stwierdziła na konferencji dr Aleksandra Rutkowska, autorka stanowiska Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego, dotyczącego narażenia ludzi na substancje endokrynnie czynne, prezes DetoxED.
- Bisfenol A nie jest substancją toksyczną, jest substancją endokrynną. Więc skutków jego działania nie zobaczymy od razu. Efekt działania tej substancji zależy chociażby od długości narażenia na jego działanie - dodała.
Przed ogłoszeniem wyników badań, eksperci przeanalizowali skład chemiczny paragonów ośmiu popularnych sieci handlowych: Jysk, Pepco, Auchan, Kaufland, Castorama, Biedronka, Amazon i Rossman. Tylko w jednej z nich wynik był poniżej niebezpiecznej wartości.
- Mamy 2 mln pracowników i każda osoba ma dziennie kontakt przynajmniej z 400 paragonami. Przez to istnieje poważne ryzyko wzrostu zachorowań na choroby cywilizacyjne i ryzyko wzrostu zaburzeń rozwoju płodów u pracownic, które są w ciąży. A trzeba podkreślić, że szacowane koszty leczenia skutków narażenia ludzi na tego typu substancje to 100-250 mld euro rocznie– podkreśliła dr Rutkowska.
W jakim celu dodaje się bisfenol do paragonów i co można zrobić, by lepiej zadbać o zdrowie pracowników sklepów?
– Bisfenol A po prostu poprawia termoczułość paragonów. Ale wystarczy tylko wykorzystywać papier, który nie będzie zawierał szkodliwych substancji. Od przyszłego roku mają wejść też w życie e-paragony. Być może one w jakiś sposób pomogą lepiej zadbać o zdrowie pracowników. Inny pomysł to wprowadzenie dla pracowników bawełnianych rękawiczek czy maseczek ochronnych – dodała Aleksandra Rutkowska.
Z kolei Alfred Bujara podkreślił, że Solidarność będzie się domagała, aby zaniechać stosowania paragonów, które są nasączone bisfenolem.
- Przede wszystkim będziemy żądali od pracodawców, by wyposażyli pracowników w maseczki i bawełniane rękawice, które są stosowane chociażby w Brukseli. Domagamy się także, żeby Ministerstwo Zdrowia i Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podjęły wraz z nami kampanie uświadamiające chociażby o tym, że mycie rąk przez pracowników jest bardzo ważne – dodał przewodniczący Bujara.